Kupujemy okap. Na co zwracać uwagę?

Dobry okap to ważny element każdej kuchni. Trzeba jednak wiedzieć, jak dobrać najlepszy okap do swoich potrzeb i już istniejącej zabudowy i wyposażenia.

Okap to nieodłączny element każdej kuchni. Wbrew pozorom nie jest to „buczący sprzęt, który niewiele robi”, a faktycznie niezbędne urządzenie. O ile oczywiście kupisz porządny i dobrze zrobiony produkt. Dzisiaj radzę, jak dobrze wybrać najlepszy okap i na co zwracać uwagę podczas zakupów.

• Zobacz również: TOP-10 najlepszych okapów na polskim rynku

Rozmiary okapów, czyli jak dobrać okap do zabudowy?

Okapy można kupić w wielu rozmiarach: od 40 cm do nawet 120 cm szerokości. Standardem jest 60 cm, gdyż jest to najpopularniejszy wymiar sprzętu do zabudowy i wolnostojącego, a także typowy rozmiar szafki.

Rozmiar okapu dobieraj do płyty lub kuchni wolnostojącej – może być szerszy, ale nie węższy od wybranego sprzętu. Przykład: kupujesz płytę indukcyjną 77 cm szerokości? Okap powinien mieć wymiar niemniejszy niż 80 cm szerokości.

Głośność okapu, czyli jak cichy może być okap?

Okapy potrafią nieźle hałasować! W wielu poradnikach dostępnych w sieci znajdziecie rady sugerujące, że dobry okap na najwyższym biegu nie przekracza 50dB, a najlepiej kupować takie o głośności poniżej 40dB. Jest tylko jeden drobny kłopot: gdzie takie znaleźć i przy okazji nie zbankrutować?

Większość okapów dostępnych w polskich sklepach to proste konstrukcje z silnikami szczotkowymi. Ruch wirnika generuje hałas, a ten jest zazwyczaj wyższy (w tanich urządzeniach) lub niższy (w droższych, lepiej zrobionych okapach).

Okapy poniżej 1500 zł osiągają na maksymalnym biegu nawet 75 dB! W większości są to produkty wytwarzane przez podwykonawców dużych marek. Produkują je takie firmy, jak Ciarko, Faber czy Midea. Droższe modele potrafią osiągać głośność poniżej 60 dB i osobiście to te uważam za ciche.

Głośność jest też zależna od wydajności – naturalne jest to, że okapy o różnej wydajności będą miały inną głośność (wydajniejszy wyższą, a słabszy – niższą).

Kolejną ważną kwestią jest to, jak producent podaje głośność swojego produktu. Często zdarza się, że mniejsze firmy podają np. głośność z biegu środkowego („normalnego”), a maksymalną głośność pomijają lub podają jako głośność z trybu intensywnego. Warto zwrócić na to uwagę, żeby potem nie być zaskoczonym, że wydało się spore pieniądze na cichy okap, który cichy wcale nie jest…

Wydajny okap, czyli jaki?

Wydajność okapu określa się w metrach sześciennych na godzinę. Często spotkasz się z poglądem, że wydajność okapu powinna być 6-krotnością kubatury kuchni (szerokość x długość x wysokość x 6). W rzeczywistości jest to raczej umowny parametr i traktowałbym go tylko jako wyliczenie minimalnej wydajności, a nie optymalnej. Dlaczego? Kupując okap z większą wydajnością masz możliwość skutecznego używania niższych biegów, generujących niższy poziom hałasu. Z tego powodu polecam używać mnożnika 8, a nie 6.

Przykład: Twoja kuchnia to aneks połączony z salonem o powierzchni 35 m2 i wysokości pomieszczenia 2,5 metra. Kubatura to 87,5 m3, więc okap powinien mieć wydajność nie niższą niż 525 m3/h (mnożnik 6), a optymalnie 700 m3/h (mnożnik 8). W przypadku okapu o wydajności maksymalnej 525 m3 pozstanie ci tylko używanie najwyższego biegu żeby okap pracował wydajnie, a to wiąże się z zaakceptowaniem wyższego poziomu głośności (zazwyczaj 65-75 dB). W drugim przypadku możesz używać bieg środkowy z niższym poziomem głośności (np. 55-65 dB).

Czy warto dopłacać do klasy energetycznej?

Klasa energetyczna to w wypadku okapów bzdurny parametr – tanie i kiepskie okapy zużywają ok. 100 kWh prądu rocznie, czyli ok. 55 zł, a najlepsze modele ok. 30 kwh, czyli ok. 17 zł rocznie – realna różnica jest niewielka. Nie ma więc co się sugerować klasą energetyczną okapów.

Jakie oświetlenie w okapie?

Zazwyczaj wybrać możesz dwie opcje: halogen lub LED. Te pierwsze spotykane są jeszcze w najtańszych urządzeniach lub starszych konstrukcjach – zazwyczaj są to zwykłe żarówki z tradycyjnym gwintem, które i tak możesz we własnym zakresie wymienić na LED.

W większości nowych modeli znajdziesz już oświetlenie LED – punktowe, montowane na gwincie (wymienne) lub na listwie LED (utrudniona wymiana). Najlepsze światło dają listwy LED – nowoczesne okapy potrafią mieć nawet trzy listwy z 60 punktami ledowymi.

Łatwo rozpoznasz, jakie oświetlenie ma dany okap patrząc na etykietę energetyczną. Okapy z LEDami mają klasę oświetlenia od A do B, a niższe klasy zarezerwowane są dla halogenów.

Wyciąg czy pochłaniacz, czyli tryb pracy i filtracja

Wyciąg to najskuteczniejsze rozwiązanie, gdyż odprowadza powietrze na zewnątrz budynku – okap podłączasz za pomocą rury spiro do wlotu szybu wentylacyjnego. Prawidłowo działający szyb wentylacyjny zasysa powietrze z niedużą siłą, więc podczas normalnego gotowania okap nie wymaga włączania – powietrze jest zasysane przez okap do komina. Niestety, w starszym budownictwie nie można podłączać okapów pod komin.

Pochłaniacz to opcja dla osób mieszkających w starszym budownictwie, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia powietrza do komina lub w przypadku słabo zaprojektowanej kuchni. Gdy okap znajduje się daleko od szybu komina ciągnięcie rur nad szafkami lub po ścianie nie jest najlepszym pomysłem (a już na pewno nie najładniej prezentującym się rozwiązaniem). W takich sytuacjach okap działa w trybie pochłaniacza. Na silnik montuje się dodatkowe filtry węglowe, a powietrze po przefiltrowaniu przez filtry jest oddawane do kuchni. Przy takim podłączeniu, możemy spotkać trzy rodzaje filtrów:

• metalowe – stosowane w każdym okapie, mają działanie przeciwtłuszczowe. Budowa to kilka warstw metalowej siatki, którą można myć pod ciepłą, bieżącą wodą;
• węglowe – filtry pochłaniające zapachy, montowane gdy nie mamy możliwości podłączenia okapu pod komin;
• flizelinowe – spotykane już tylko w okapach uniwersalnych. Docinana na wymiar flizelina ma na celu zatrzymanie tłuszczu. Wymaga częstej wymiany.

Rodzaje sterowania w okapach

Mechaniczne, czyli przyciski i suwaki – proste rozwiązanie, lecz raczej wadliwe i niewygodne. Na szczęście spotykane tylko w najtańszych okapach.

Elektroniczne – panel dotykowy, pilot, sterowanie gestem lub automatyka. W modelach tańszych jest to prosty sterownik dotykowy z trzema lub czterema biegami. U kilku producentów można spotkać sterownik typu „slider”, wzorowany na panelach płyt indukcyjnych – mamy około dziesięciu poziomów mocy i ustawiamy je płynnie.

W droższych modelach dostajemy sterowanie gestem – nie ma potrzeby dotykania powierzchni okapu. Wykonując gest ręką w prawo (w powietrzu) zwiększamy wydajność, a w lewo zmniejszamy. Wykonując gest góra/dół włączamy/wyłączamy oświetlenie. W każdym z tych rozwiązań spotkać możemy też sterowanie pilotem – to jednak mało praktyczne, bo pilota trzeba gdzieś przechowywać i go nie zgubić.

Ostatnia opcja sterowania to automatyka – okap po wykryciu pary, sam się „odpali” i ustawi odpowiedni poziom mocy.

Jak zamontować okap nad płytą?

Większość okapów montuje się na wysokości zależnej od rodzaju posiadanej płyty. Płyty indukcyjne czy elektryczne (halogenowe) mają największą tolerancję – montaż jest możliwy już od 45 cm nad płytą, choć zaleca się 55-60 cm. W przypadku płyty gazowej jest to min. 65 cm.

Rodzaje okapów, czyli jak dobrze wybrać okap

Typ uniwersalny to najprostszy model okapu. Prostokątna puszka o rozmiarze 50 lub 60 cm szerokości, montowana pod szafkę lub bezpośrednio do ściany. Prawie wszystkie okapy uniwersalne mogą pracować w trybie wyciągu (oddawać powietrze kominem na zewnątrz budynku) lub jako pochłaniacz (oddają powietrze po filtracji z powrotem do kuchni.

Większość modeli posiada tradycyjne sterowanie mechaniczne: przyciski lub przesuwany suwak (oba rozwiązania mają tendencję do szybkiego wyrabiania się). Wydajność okapów uniwersalnych jest niska i waha się w granicach 120-300 m3/h, więc nadają się tylko do małych kuchni. Największą zaletą tego typu okapu jest cena: 100-400 zł. Dostępna kolorystyka to biel, inox (szczotkowana stal), szary (emalia) i czerń (połysk lub mat).

Okap teleskopowy to model częściowo zabudowany w szafce, z wysuwaną dolną częścią wystającą poza mebel. Popularna kategoria, zwłaszcza dla posiadaczy małych kuchni. Modele o niskiej i przeciętnej wydajności (250-400 m3/h), nie zajmują wiele miejsca (przy czym warto pamiętać, że im mocniejszy okap, tym więcej miejsca zabierze).

W okapach tego typu wymagane jest wyprowadzenie rury do komina lub odprowadzenie jej poza szafkę (nad mebel). Bez tego sprzęt nie będzie właściwie działał. Warto o tym pamiętać, gdy nie masz możliwości podłączenia okapu do komina, a górne szafki masz zaprojektowane pod sam sufit. Kolejną kwestią jest estetyka – jeśli zamówisz wszystkie szafki o równej wysokości, a okap teleskopowy będzie wystawał to nie zlicuje się z pozostałymi meblami.

Przy projektowaniu zwróć uwagę, żeby szafka na okap była krótsza przynajmniej o grubość panelu zewnętrznego okapu. W celu uruchomienia okapu, trzeba go wysunąć. Dobre modele mają sterowanie dotykowe z poziomu panelu dekoracyjnego. Tańsze okapy teleskopowe mają sterowanie mechaniczne od spodu lub po bokach.

W granicach 400-700 zł kupisz dobry okap teleskopowy z wydajnością 350-500 m3/h. Wydajniejsze modele znajdziesz tylko w firmach specjalizujących się w tej kategorii (Falmec, Faber, Elica, Globalo, itp.).

Okap kominowy (przyścienny lub narożny) to model montowany do ściany. Rozwiązanie popularne gdy nie zależy ci na posiadaniu szafki nad płytą. Okapy tego typu występują w wielu wersjach: tuba (okap w kształcie rury o średnicy 40 cm), t-line (odwrócona litera T), skośne (okap pochylony w kierunku płyty), retro (blaszaki o kształcie „domku”).

Wersji jest sporo, lecz ostatnio na popularności tracą wszystkie rodzaje kosztem okapów skośnych. Sprzęt retro nie sprzedaje się, a t-line zabiera sporo miejsca nad płytą i łatwo uderzyć się w głowę o wystające elementy. Tuby częściej kupuje się jako okapy wyspowe. Okap skośny daje dużo więcej miejsca nad płytą, pochłania szczeliną od spodu, a na dodatek potrafi być dekoracją kuchni.

W tej kategorii mamy każdy typ sterownika i szeroki zakres ceny oraz wydajności. Sterowniki mechaniczne spotkamy w najtańszych modelach, częściej stosuje się sensory z liczbami od 1 do 3 (czasem 4), które odpowiadają poziomom mocy. Kilka firm stosuje okapy sterowane gestem, pilotem lub z poziomu płyty. Ten ostatni jest mało praktyczny, podobnie jak sterowanie pilotem, lecz sterowanie gestem to świetna opcja – nie dotykasz okapu, więc nie zostawiasz odcisków palców lub brudu na panelu sterowania. Dobry okap kupisz już za 1000 zł  (z wydajnością ok. 600 m3/h i głośnością maksymalną poniżej 65 dB).

Okap wyspowy to mało popularna kategoria w Polsce z uwagi na brak miejsca na wyspy w kuchniach. Okapy te montuje się do sufitu i mogą działać w trybie pochłaniacza lub wyciągu. Okapy wyspowe są stosunkowo drogie, a oferta rynkowa raczej biedna. W popularnych markach, jak Amica, Gorenje, Bosch, Beko, Samsung, Electrolux czy Whirlpool znajdziesz tylko kilka modeli w ofercie.

Okapy wyspowe cechują się dużą wydajnością i kilkoma rodzajami designu. Najpopularniejsze są tuby, a następnie t-line (odwrócona litera T). Sterowanie jest zazwyczaj podwójne – tak, aby móc włączyć okap z obu stron wyspy. Jeśli planujesz zakup okapu wyspowego to musisz przeznaczyć min. 2500 zł na tego typu sprzęt, a ceny sięgają nawet 30 tys. zł…

Okap meblowy jest pochodną okapu teleskopowego, lecz w tym przypadku nic nie wystaje pod szafką, bo okap jest w pełni zabudowany w meblu. Wybór jest coraz większy – popularni producenci, jak nasza Amica, czy słoweńskie Gorenje mają w swojej ofercie sporo modeli w przyzwoitych cenach, a jeśli szukasz czegoś o wysokiej wydajności to polecam firmę Falmec.

W tej kategorii mamy trochę innowacji. Podobnie jak w okapach kominowych znajdziesz tu modele sterowane gestem, pilotem, sensorowo lub tradycyjnie – mechanicznie. Wydajności okapów meblowych zaczynają się od 200 m3/h a kończą na 800 m3/h. W dobrej cenie ok. 750 zł kupisz okap z wydajnością 500 m3 i przyzwoitą głośnością. Osobiście polecam ten rodzaj okapów do małych kuchni – nie tracisz szafki, a samego okapu nie widać.

Okap wbudowany w płytę – niektórzy producenci mają w ofercie płyty indukcyjne z wbudowanym okapem (Elica, Siemens, Miele, Smeg). Zazwyczaj z tyłu lub na środku montuje się okap teleskopowy, który wysuwa się podczas gotowania. Drugą opcją jest okrągła turbina zlokalizowana na środku płyty.

Okapy wbudowane cechują się świetnymi parametrami i drogą formą zabudowy (powietrze gdzieś musi zostać odprowadzone). Zestawy tego typu wyglądają bardzo nowocześnie, lecz ma to swoją cenę – dobre modele to koszt ok. 6-7 tys. zł, a ceny najtańszych rzadko spadają poniżej 2500 zł.

Okap blatowy, czyli okap teleskopowy wysuwany pionowo z blatu – rozwiązanie spopularyzowane przez firmę Franke. Parametry okapów blatowych są z najwyższej półki, podobnie jak ich ceny. Rozwiązanie wymagające odpowiedniej głębokości blatu i odprowadzenia powietrza.

Najważniejsze funkcje w okapach

Włącznik czasowy – po wybraniu tej opcji okap będzie pracował np. 10 minut i sam się wyłączy.

Tryb intensywny – nadbieg z maksymalną wydajnością.

Czujnik zabrudzenia filtrów – okap powiadomi o konieczności wymiany/umycia filtrów.

Automatyka włączania – okap wykrywa większą ilość pary i sam włącza odpowiedni poziom mocy.

Komunikacja z płytą – okap ustawia bieg zależny od poziomu mocy płyty.

Jonizator powietrza – okap dodatkowo oczyszcza powietrze w kuchni.

Jaki okap kupić?

Jeśli zastanawiasz się, jakie modele z polskich sklepów mogę szczerze polecić, koniecznie zajrzyj do mojego TOP-10 okapów, który pojawił się na agdManiaK.pl.

To również warto przeczytać!

Dla miłośników pieczenia i grillowania mamy dwa konkretne poradniki – w pierwszym radzimy, na co zwracać uwagę kupując piekarnik, a w maniaKalnym TOP-10 polecanych piekarników wskazujemy konkretne modele, którymi warto się zainteresować. Jest też coś dla miłosników pary – ranking najlepszych piekarników parowych.

Warto również zerknąć na maniaKalny poradnik, na co zwracać uwagę kupując kuchenkę mikrofalową oraz maniaKalny ranking kuchenek mikrofalowych.

Przygotowaliśmy również przydatne poradniki dla tych, którzy właśnie urządzają kuchnię i kupują płytę lub kuchenkę. Doradzamy m.in., czy warto kupić płytę indukcyjną, jaka powinna być dobra płyta ceramiczna i na co zwrócić uwagę kupując płytę gazową, a także czy warto dzisiaj kupić kuchenkę wolnostojącą.

Jeśli natomiast potrzebujesz sprawdzonej lodówki, szczególnie polecamy lekturę poradnika, na co zwracać uwagę kupując lodówkę oraz zestawienia TOP-10 najlepszych lodówek na polskim rynku.

Dla tych, którzy nie lubią zmywać naczyń mamy trzy konkretne poradniki – w pierwszym radzimy, na co zwracać uwagę kupując zmywarkę, a w maniaKalnym TOP-10 polecanych zmywarek oraz TOP-10 najlepszych zmywarek 45 cm wskazujemy konkretne modele, którymi warto się zainteresować.

Lubisz gotować i potrzebny Ci porządny robot do kuchni? Mamy dla Ciebie poradnik, w którym podpowiadamy, na co zwracać uwagę kupując robota kuchennego, a w innym artykule podsuwamy TOP-10 polecanych robotów do kuchni (na każdą kieszeń).

Szukając dobrego odkurzacza koniecznie przeczytaj nasz poradnik, jak kupić odkurzacz i nie stracić. Warto również zapoznać się z wpisem o filtrach HEPA, porównaniem odkurzaczy pionowych i tradycyjnych, jak również maniaKalnym zestawieniem TOP-10 odkurzaczy na polskim rynku.

Jeśli szukasz robota sprzątajacego, warto zerknąć na nasz poradnik, jaki odkurzacz automatyczny wybrać, żeby nie żałować, oraz na TOP-10 najlepszych robotów sprzątających.

Szukasz pralki? Koniecznie przeczytaj nasz poradnik, na co zwracać uwagę kupując pralkę. Jeśli szukasz sprawdzonego, polecanego modelu, zerknij na nasz TOP-10 pralek oraz zestawienie najlepszych pralek ładowanych od góry.

Nie zapomnieliśmy w końcu o fanach RTV. Jeśli szukasz dobrego telewizora koniecznie zerknij na nasz TOP-10 telewizorów lub przegląd dobrych i niedrogich telewizorów 4K UHD. Mamy również poradnik, jaki telewizor wybrać dla gracza.

To oczywiście nie wszystko. Mamy również szereg innych poradników, w których doradzamy m.in. jaki oczyszczacz powietrza warto kupić, o czym pamiętać kupując stację pary czy jak dobrze wybrać żelazko.

Wszystkie artykuły znajdziesz w sekcji polecanych wpisów na techManiaK.pl.