Jak dobrze wybrać żelazko? Moc to nie wszystko

Dobre żelazko to zakup na lata, więc warto zadbać o to, aby wybrać najlepszy sprzęt w założonym budżecie. Radzimy, na co zwrócić uwagę w sklepie – które parametry są najważniejsze, a które można potraktować jako drugorzędne.

Współczesne żelazko przeszło długą drogę – pierwsze powszechnie używane i przypominające obecne rozwiązania pochodzą z XVIII wieku, ale już starożytni Grecy znali ekwiwalent tego narzędzia. W XXI wieku najbardziej popularne są modele przewodowe – wyjątkiem są jedynie żelazka systemowe i stacje parowe (te ostatnie omówiliśmy już w osobnym materiale).

Przyjrzymy się zatem baczniej żelazkom przewodowym, próbując wybrać najważniejsze atrybuty, które powinny decydować o wyborze konkretnego produktu.

Czy moc żelazka to najistotniejszy parametr?

Nawet osoby, które zupełnie nie interesują się tym, jak działają urządzenia elektryczne, jako podstawową cechę mającą uzasadnić wybór żelazka, podają zazwyczaj jego moc. Czy rzeczywiście tylko moc pobierana przez żelazko pozwala mu szybko i skutecznie prasować, czy też decydują o sukcesie w tej dziedzinie także inne parametry?

Zanim przejdziemy dalej, chciałbym podkreślić kwestię związaną z ekonomicznością użytkowania żelazka. Na początek małe porównanie:

• zmywarka 1–1,5 kW
• odkurzacz 1,5 kW
• pralka automatyczna 2 kW
• czajnik elektryczny 2 kW
• piekarnik elektryczny 2,5 – 3 kW

Jak łatwo się domyślić, zestawienie to prezentuje zużycie energii elektrycznej przez różnego typu sprzęty AGD. Po zerknięciu na nie warto odpowiedzieć sobie na pytanie: czy naprawdę potrzebuję żelazka, które będzie zużywało prąd na poziomie przekraczającym to, co zużywa piekarnik elektryczny? Zwłaszcza jeśli w gospodarstwie domowym mamy na przykład małe dziecko bądź parkę, a ilość prania czekającego na wyprasowanie rośnie w postępie geometrycznym i już nie mieści się w szafach, a żelazko pracuje przez więcej niż 2 godziny w tygodniu?

Pamiętajmy również, że wiele urządzeń o sporej mocy, uruchomionych w tym samym czasie, poważnie obciąża domową instalację elektryczną – o ile jest ona w dobrym stanie, nie odczujemy innych konsekwencji niż wyższe rachunki. Gorzej, jeśli instalacja ma swoje lata: wtedy lepiej być przygotowanym na romantyczne kolacje przy świecach.

Prześledźmy jeszcze, jak kształtuje się podział żelazek ze względu na moc w popularnych sklepach internetowych: w EURO w kategorii żelazka ceramiczne znajdziemy na 67 modeli:

• 20 o mocy przekraczającej 2600 W
• 28 od 2400 do 2599 W
• 12 od 2200 do 2399 W
• 7 o mocy poniżej 2000 W

Podobnie w Media Markt oraz Media Expert najliczniej reprezentowane są żelazka z przedziału 2400 do 2599 W – uważam, że wybór większej mocy niekoniecznie przełoży się na lepszą pracę. W codziennych zastosowaniach najlepszym wyborem wydają się urządzenia o mocy od około 2200 do 2600 W.

Warto pamiętać, że jeszcze kilkanaście lat temu większość żelazek legitymowała się mocą poniżej 2000 W, a w latach 90-tych nasze mamy z powodzeniem prasowały urządzeniami o mocy 750 do max 1000 W. Sukces nowoczesnych rozwiązań nie polega jedynie na coraz większym poborze energii i jej przetwarzaniu, ale na stosowaniu technologii, które pozwalają efektywnie i efektownie prasować.

Jakie to technologie? Poznamy je za chwilę.

Jaki rodzaj stopy żelazka?

Obecnie możemy przebierać w żelazkach, których stopy zostały wykonane z różnych materiałów. Ten element żelazka jest przeważnie wykonany z aluminium, które idealnie rozprowadza ciepło i błyskawicznie się nagrzewa, jednak jednocześnie przegrywa w bezpośrednim kontakcie z prasowaną tkaniną, ponieważ szybko do niej przywiera i sam ulega zarysowaniu. W związku z tym producenci od dawna stosują różne strategie radzenia sobie z tym problemem, które opierają się na pokryciu aluminium materiałem nieprzywierającym maksymalnie odpornym na ubytki powierzchni, przy jednoczesnym zachowaniu opłacalności konstrukcji.

Najczęściej wykorzystywane rodzaje stopy w żelazkach

Ceramiczna: najpopularniejsza, o dużej odporności na zarysowania i dobrym poślizgu; ze względu na odporność mechaniczną wielu użytkowników przymyka oko na trudności z jej czyszczeniem (wbrew pozorom wiele powłok tego rodzaju źle toleruje czyszczenie poprzez tarcie druciakiem czy choćby solą).

Teflonowa: rzadziej występująca, jednak ciągle wybierana – przede wszystkim ze względu na wygodę użytkowania (bardzo dobrze prowadzi się po tkaninach) i fakt, że nie wywołuje tzw. „świecenia” tkanin; do wad należy delikatność powierzchni, która po zarysowaniu zaczyna szybko się przypalać.

Stalowa/aluminiowa: najważniejszą zaletą jest bardzo szybkie nagrzewanie i łatwość samego prasowania, jednak poza tym żelazka o takiej stopie wymagają delikatności w użytkowaniu (trudno je czyścić i łatwo się przypala);

Szklana: wykorzystywana głównie w produktach lepszej klasy (np. Morphy Richards), oferujące ceramiczne szkło, które jest niezwykle odporne na uszkodzenia a przy tym szybko się nagrzewa i rewelacyjnie ślizga po tkaninach.

Szafirowa: również z wyższej półki cenowej, jednak uważana za rozwiązanie nowoczesne i świetnie radzące sobie w praktyce; jest wyjątkowo odporna na zniszczenie i zarysowania (może być nawet czyszczona gąbką drucianą!); choć stopa zawiera jedynie niewielką domieszkę szafiru, to i tak są 4 x bardziej wytrzymałe na zarysowania niż choćby stal.

Oczywiście na tym nie koniec możliwości wyboru rodzaju stopy: znajdziemy także emaliowane, stalowo-ceramiczne, granitowe czy eloxalowe. Nie da się jednak ukryć, że największą popularnością cieszą się ciągle żelazka ceramiczne – w sklepie Media Expert na 196 żelazek ceramiczne to 79 sztuk, kolejne pod względem ilości to stalowe – 18 sztuk, następne to różne autorskie wariacje poszczególnych producentów. Podobnie w EURO – na 98 żelazek aż 67 ma stopę ceramiczną. Właśnie to rozwiązanie najczęściej wybierają przodujące firmy z tej branży: Philips, Braun, Tefal czy Bosch.

Natężenie wytwarzania pary

Parametr, który bezpośrednio przekłada się na komfort i efektywność naszej pracy: to właśnie wytwarzana przez żelazko para pozwala nam błyskawicznie uporać się nawet z najbardziej uporczywymi zagnieceniami, a wyrzut pary uprasuje nawet rozwieszone zasłony.

Trzeba zauważyć, że obecnie większość żelazek, które w zupełności wystarczą do częstego wykorzystania w domu, wytwarza parę na poziomie około 40-45 g/min. Co mówi nam ta wartość? Stwierdza, że ilość pary, mierzonej w gramach, jest permanentnie uzyskiwana w czasie minuty prasowania. Wyrzut pary rozluźnia włókna tkanin, co ułatwia prasowanie.

Orientacyjnie przyjmuje się następujący podział żelazek ze względu na wytwarzanie pary:

• modele ekonomiczne ok. 25 g/min
• klasyczne modele wytwarzają ok. 30 g pary na minutę
• lepsze wersje – 40 g/min
• generator pary – ok. 150 gr/min (o stacjach parowych już pisaliśmy)
• uderzenie pary chwilowe, włączane przyciskiem – od 200 do nawet ponad 600 (!) gr/min.

Jeden z najpopularniejszych obecnie modeli, Philips Azur Performer Plus GC4527/00, który kosztuje około 250 zł, zapewnia stałą dystrybucję pary na poziomie 50 g/min, a silne uderzenie pary określono na 220 g. Moc tego produktu mieści się w górnej przyjętej przez nas granicy (2600 W).

Co jeszcze decyduje o możliwościach żelazka?

Pojemność zbiornika na wodę

Tańsze żelazka mają zwykle niewielkie pojemniki na wodę, która służy do wytwarzania pary – około 200 ml. Z drugiej strony mamy stacje parowe, których zbiorniki zazwyczaj przekraczają 1 l pojemności (trzeba jednak pamiętać, że urządzenia te z zasady potrzebują dużej ilości wody). W przypadku żelazek ze średniej półki optymalna pojemność będzie wynosiła około 350 ml – zapewnia to wystarczający czas pracy bez dolewania wody, a z drugiej nie zwiększa niepotrzebnie masy narzędzia, którym pracujemy.

Warto pamiętać, że w przypadku wykorzystywania twardej wody, w zbiorniku szybko będzie osadzał się kamień – dla ochrony przed nim wystarczy używać mieszanki wody destylowanej lub zdemineralizowanej z kranówką w stosunku 1 do 1. O poradach dotyczących czyszczenia żelazka pisaliśmy już jakiś czas temu.

Czyszczenie i samooczyszczanie z kamienia

Wybierajmy te żelazka, które mają wbudowaną funkcję samoczyszczenia: polega ona na wydmuchiwaniu pod ciśnieniem wody z pełnego zbiornika na wodę. Dzięki temu nagromadzony w kanalikach parowych kamień przestaje być zagrożeniem.

Samodzielne czyszczenie stopy żelazka powinniśmy ograniczać do użycia szmatki z sodą oczyszczoną, octem bądź specjalnym, dedykowanym do tego celu środkiem, który nabędziemy w większości marketów. Nie powinniśmy oczyszczać powierzchni mechanicznie, z wykorzystaniem ostrych narzędzi czy druciaków. W ostateczności dobrym rozwiązaniem na czas zakupu nowego żelazka będzie specjalny pokrowiec z teflonem, który po prostu nakładamy na stopę żelazka.

Blokada kapania

Funkcja, której brak odczujemy błyskawicznie – z zimnego żelazka woda może skapywać z otworów w stopie. Aby temu zapobiegać, producenci stosują specjalne blokady, które odcinają dopływ wody w przypadku zbyt niskiej temperatury, dzięki czemu na ubrania czy deskę do prasowania nie kapie woda.

System antywapienny

Rozwiązanie, które jest przydatne zwłaszcza wtedy, kiedy wykorzystujemy wodę z kranu – system taki składa się przeważnie z filtra, który blokuje osadzanie się kamienia we wnętrzu żelazka.

Żelazko z funkcją „strażak”

Świetna opcja dla osób, które potrafią zająć się czymś innym w trakcie prasowania bądź też mają w zwyczaju wracać do mieszkania, by sprawdzić, czy wyłączyli sprzęt po prasowaniu.  Funkcja ta wyłącza żelazko znajdujące się w pozycji poziomej po upływie ok. 30 sekund, a w pionowej po kilku minutach. Auto-Shut off (tak zwykle określana jest ta funkcja) włączy żelazko ponownie po wykryciu wstrząsu – wystarczy je unieść bądź przechylić.

To musisz wiedzieć kupując żelazko!

Wybierając żelazko nie dajmy się przede wszystkim porwać walce o jak największą ilość watów – pamiętajmy, że kilka sekund w szybkości nagrzania żelazka nie przekłada się bezpośrednio na jakość prasowania, która jest wypadkową kilku kwestii, skupionych wokół poniższych zagadnień:

• wybierajmy modele ze stopą odporną na zarysowania i przypalenia (ceramiczna czy szafirowa)
• sprzęt o mocy około 2 000 W jest wystarczający do prawidłowej pracy
• z przyczyn ekonomicznych optymalna moc dobrej klasy żelazka nie powinna przekraczać 2700 W
• wyrzut pary na minimalnym poziomie 40 g/min
• długość kabla zapewniająca swobodę pracy (min. 2 m, rekomendowane 2,5 m)
• pojemnik na wodę o pojemności zapewniającej komfort pracy (min. 250 ml)
• funkcje odkamieniania/samoczyszczenia, które zapewnią długą żywotność żelazka.

Jeśli chcielibyście dodać swoje spostrzeżenia, przydatne w czasie wyboru żelazka, podzielcie się nimi w komentarzach.

To również warto przeczytać!

Mam nadzieję, że pomogłem wybrać dobre żelazko. Zachęcam również do lektury innych wpisów na serwisach grupy techManiaK.pl.

Lubisz gotować i potrzebny Ci porządny robot do kuchni? Mamy dla Ciebie poradnik, w którym podpowiadamy, na co zwracać uwagę kupując robota kuchennego, a w innym artykule podsuwamy TOP-10 polecanych robotów do kuchni (na każdą kieszeń).

Warto również zerknąć na maniaKalny poradnik, na co zwracać uwagę kupując kuchenkę mikrofalową oraz maniaKalny ranking kuchenek mikrofalowych.

Jeśli natomiast potrzebujesz sprawdzonej lodówki, szczególnie polecamy lekturę poradnika, na co zwracać uwagę kupując lodówkę oraz zestawienia TOP-10 najlepszych lodówek na polskim rynku.

Przygotowaliśmy również przydatne poradniki dla tych, którzy właśnie urządzają kuchnię i kupują płytę lub kuchenkę. Doradzamy m.in., czy warto kupić płytę indukcyjną, jaka powinna być dobra płyta ceramiczna i na co zwrócić uwagę kupując płytę gazową, a także czy warto dzisiaj kupić kuchenkę wolnostojącą.

Na deser mamy poradnik, w którym wskazujemy, na co zwracać uwagę kupując okap i podsuwamy sprawdzone propozycje w maniaKalnym TOP-10 najlepszych okapów na polskim rynku.

Szukasz dobrej pralki? Koniecznie przeczytaj nasz poradnik, na co zwracać uwagę kupując pralkę. Jeśli szukasz sprawdzonego, polecanego modelu, zerknij na nasz TOP-10 pralek, albo na zestawienie najlepszych pralek do 1500 zł. Mamy również bardzo konkretny poradnik dotyczący najciekawszych pralek ładowanych od góry.

Dla tych, którzy nie lubią zmywać naczyń mamy trzy konkretne poradniki – w pierwszym radzimy, na co zwracać uwagę kupując zmywarkę, a w maniaKalnym TOP-10 polecanych zmywarek oraz TOP-10 najlepszych zmywarek 45 cm wskazujemy konkretne modele, którymi warto się zainteresować.

Szukając dobrego odkurzacza koniecznie przeczytaj nasz poradnik, jak kupić odkurzacz i nie stracić. Warto również zapoznać się z wpisem o filtrach HEPA, porównaniem odkurzaczy pionowych i tradycyjnych, jak również maniaKalnym zestawieniem TOP-10 odkurzaczy na polskim rynku.

Nie zapomnieliśmy w końcu o fanach RTV. Jeśli szukasz dobrego telewizora koniecznie zerknij na nasz TOP-10 telewizorów lub przegląd dobrych i niedrogich telewizorów 4K UHD. Mamy również poradnik, jaki telewizor wybrać dla gracza.

To oczywiście nie wszystko. Mamy również szereg innych poradników, w których doradzamy m.in. jaki oczyszczacz powietrza warto kupić, o czym pamiętać kupując stację pary czy jak dobrze wybrać żelazko.

Wszystkie artykuły znajdziesz w sekcji polecanych wpisów na techManiaK.pl.